Projekt ATR IN THEN TIME OF PLAGUE powstał w celu zorganizowania wystawy wirtualnej sztuki powstającej w czasie pandemii 2020 roku. Wystawę zaprezentujemy na stronach www UKSW i Instytutu Sztuk Pięknych Ukrainy (a także innych instytucji, które zechcą się przyłączyć). Zaproszeni do projektu artyści przygotowują prace odnoszące się do sytuacji, w której się znaleźliśmy. Chcemy pokazać, że sztuka wysoka jest nie tylko remedium na traumatyczne przeżycia i wydarzenia tragiczne, ale też jednym z najlepszych komentarzy rzeczywistości, który wizualizuje bardzo szeroką gamę poruszających przeżyć, jakich doświadcza człowiek w chwili trudności. Sztuka jest formą w duszy artysty, a dusza ta dziś doświadcza w sposób szczególny. Pozostaje rozdarta pomiędzy skrajnościami. Lewituje pomiędzy traumą śmierci a radością życia, tym głębiej przezywaną w obliczu zagrożenia. Pozostawiona sama ze sobą jest źródłem najprawdziwszych dociekań nad sensem istnienia – to w niej zrodzi się koncepcja, którą artysta wyleje z siebie na płótno czy zakuje w kamień. Trzeba tylko poczekać, aż się zmaterializuje. A właśnie teraz, właśnie dziś jest czekanie determinuje naszą rzeczywistość. Najlepszym sposobem na czekanie jest sztuka dająca każdemu twórcy i odbiorcy to, czego potrzebuje. Radość z dobrej pracy i przyjemność patrzenia lub ostrą krytykę zachowań… lecz przede wszystkim refleksję nad sobą samym, duchowe zmaganie, przeniesienie się w rzeczywistość ponad materią, kontemplację trwałości tego co poza czasem zawsze jest i o nas stanowi… Sztuka jest zawsze szeroko otwartym oknem prze artystyczną wrażliwość na inne, niezwykłe światy, w których możemy być sobą.
SZTUKA W CZASACH ZARAZY – jak wyrażamy nadzieję – ukaże wielobarwną paletę artystycznych przeżyć determinowanych tą odmienną codziennością. Odosobnioną, samotną, przechadzają się gdzieś pomiędzy kanapą a stołem, znudzoną, zniecierpliwioną, zatroskaną, zdenerwowaną niepokojącymi wieściami, zrozpaczoną… albo uspokojoną, radośnie czekającą w nadziei, że „przeminie zła godzina”.
***
The goal of this project is to organize a virtual exhibition of artworks created by artists in the period of the pandemic of 2020. The exhibition will be presented on on-line sites of the Stefan Wyszynski University in Warsaw and the Modern Art Research Institute (MARI) of the National Academy of Arts of Ukraine in Kyiv, and other art venues that wish to participate in this project.
The organizers’ objective is to show that fine art is not only a vehicle for healing and overcoming traumatic and tragic events, but also a means of deeply reflecting reality, and visualizing the array of feelings that erupt in a person facing critical moments in life. Art is created from the artist’s soul, and the soul, when torn between extremes, expresses itself in unique pivotal ways. From the trauma of death, it soars to the joy of life, and hovers precipitously helpless in the face of danger. Left to its own devices, the soul becomes an uncompromising mirror reflecting on the very meaning of being – and from within these ruminations an artist concept is born and given expression on canvas or hewn wood. The soul’s creation materializes; it only needs time.
Right now, in the days of the pandemic, an uncertain future is our reality. The best way of battling the unknown is with art, which gives everyone – the artist and viewer alike – that which is needed. The joy from good work, the pleasure of intense critical looking – but above all, the reflection on one’s own personal feelings, borne of the soul, a transition to a reality beyond matter, a contemplation of eternity, that which is timeless and a part of who we are…Art is forever a wide open window to the vulnerability of artists who delve into and create unknown worlds in which we can be our true selves.
We hope that the project ART IN THE TIME OF PLAGUE will manifest a rich variety of artists’ experiences in this new uncharted reality. Isolated, alone, confined to moving from the sofa to the table, bored, worried, upset by unpleasant news, curious, in eager anticipation of “all this will pass”, the artist creates art, reflects on the situation in which we all find ourselves, and gives it form and meaning.
(translated by: Lydia Bodnar-Balahutrak)
***
Il progetto nasce con l’intento di organizzare una mostra virtuale delle opere artistiche create nel tempo dell’epidemia del 2020. La mostra verrà presentata sulle pagine web ufficiali di UKSW e dell’Istituto delle Belle Arti di Ucraina (e di tutte le altre organizzazioni che vorranno aderire all’iniziativa). Le opere create dal gruppo di artisti partecipanti, fanno richiamo all’attuale situazione in cui ci siamo trovati. Si vuole dimostrare che l’arte sublime non solo può essere un rimedio per le sciagure e traumi, ma costituire una delle esposizioni più confacenti alla realtà, la quale raffigura un ampio spettro di momenti toccanti sperimentati dall’uomo nel periodo di prova. L’arte si concretizza nell’anima dell’artista, l’anima che attualmente è provata in modo particolare. Viene divisa tra gli eccessi, sospesa tra il dolore della morte e la gioia della vita, vissuti più intensamente di fronte al pericolo. Lasciata a sé stessa, l’anima rappresenta una fonte delle più autentiche ricerche del senso dell’esistenza, perché in essa nasce l’idea che artista riverserà sulla tela o scolpirà in pietra. Dovremmo solo aspettare che si materializzi, perché proprio ora, proprio in questo momento il fatto di dover aspettare determina la nostra realtà. L’arte che offre a ogni artista e spettatore quello di cui ne ha più bisogno, rappresenta il miglior modo di aspettare. La gioia che deriva da una bella opera, il piacere di ammirarla oppure un’aspra critica, ma, prima di tutto, un’introspezione, una lotta spirituale, un passaggio oltre il tangibile, la contemplazione della perennità di ciò che esiste al di fuori del tempo e che ci identifica… L’arte, attraverso sensibilità artistica è da sempre una finestra spalancata verso i mondi straordinari in cui possiamo sentirci noi stessi.
Ci auspichiamo che il progetto L’ARTE NEI TEMPI DELL’EPIDEMIA mostrerà un’intera gamma di sensazioni artistiche innescate da questa realtà trasformata. Isolata o solitaria, che si aggira tra tavolo e divano, annoiata, impaziente, innervosita da notizie preoccupanti, disperata… o calma, aspettando con gioia che “passi l’ora brutta”.
(traduzione: Julia Krauze)
***
Проект виник з метою організації віртуальної виставки творів мистецтва, створених художниками у період пандемії 2020 року. Виставка буде представлена на сайтах Католицького університету ім. Стефана Вишинського, Варшава та (UKSW), Інституту проблем сучасного мистецтва Національної Академії Мистецтв України а також інших мистецьких інституцій, які виявлять бажання приєднатись до проекту.
Організатори прагнуть показати, що високе мистецтво є не лише засобом, що допомагає подолати травматичні переживання та трагічні події, але також найкращим віддзеркаленням реальності, візуалізуючи надзвичайно широку гаму почуттів, що виникають у людини у складні хвилини життя. Мистецтво формується душею митця, а душа, будучи роздертою поміж крайнощами, завжди має особливі переживання. Вона левітує поміж травмою смерті та радістю життя а тому є особливо безпомічною перед обличчям небезпеки. Залишена сама з собою стає джерелом безкомпромісних роздумів над сенсом буття – саме там народжується концепція, яку митець видобуде з себе на полотно чи викреше з каменю. Треба лише дати час, щоб матеріалізувалась.
Саме сьогодні, у дні пандемії, непевність очікування визначає нашу реальність. Найкращою формою боротьби з непевністю є мистецтво, яке дає кожному – і творцеві і глядачеві те, чого потребує. Радість від доброї роботи, приємність споглядання і сувору критику… проте перш за все рефлексія на власні почуття, духовна борня, перехід у реальність поза матерією, споглядання тривалості того, що є поза часом і є часткою нас… Мистецтво, це завжди широко відкрите вікно вразливості художника у незнані світи, в яких можемо залишатись собою.
Маємо надію, що проект МИСТЕЦТВО В ЧАСИ ПОШЕСТІ проявить різноколірну палітру переживань митців у новій незвіданій реальності.
Ізольований, самотній, мандруючий поміж канапою і столом, знуджений, стурбований, знервований неприємними новинами, знавіснілий… або заспокоєний, в радісному очікуванні, «що мине зла година», художник рефлексує на ситуацію, в якій ми всі опинились, роблячи її осмисленою і зрозумілою для реципієнта…
(переклад: Oksana Remeniaka)
Історія людства омита ідеєю безсмертя, мрії про яке виходили з глибин людської сутності і виражались певною системою знаків. Кожна епоха вибирала саме ті знаки, які відповідали укоріненим тенденціям колективної свідомости. Епоха середньовіччя залишила нам цілу плеяду апокаліптичних творів: «Декамерон» Джованні Бокаччо, «Щоденники чумного року» Даніеля Дефо, Щоденник Самюеля Піпса, живописні твори Амброджо Лоренцетті, Альбрехта Дюрера, Ієроніма Босха, Мікельанджела, Фра Анжеліко, найбільш запитуваним у мережі твором 20-го століття стала «Чума» Альбера Камю…
Людина споживацька, самовпевнена і самозакохана раптом наштовхнулась на непереборну, створену власними руками проблему. Проблему смертельно небезпечну, яка вирвалась з-під контролю, загрожує світовою кризою, руйнацією розміреного, звичного трибу життя. Продукт людської недбалості, нехлюйства, безпорадності з пісною назвою COVID-19 обмежив свободу людини територією особистого помешкання, позбавив суєти і вселив страх. Так проявляється палка любов до світу земного, контраст між тліном і утвердженням життя, як самостійної цінности стає фактурним і оформлюється вчинками - як шляхетними, так і безчесними.
Велика есхатологічна драма епохи постмодерну, постправди, а радше епохи тотальної брехні (бо коли правда зникає, на зміну їй приходить безсоромна брехня), потребує нової іконографії, нового осмислення. Саме у моменти, коли у життя входить страждання, небезпека, страх, паніка, істерія – людина починає задумуватися над сенсом власного буття.
Крізь нетривку усталеність наших звичок починають просвічувати чорнові начерки нового ставлення до світу, до самих себе, до природи, яка наче шепоче: «Не хочеш змінюватись? Я примушу тебе…або ти зникнеш». Лише художник здатний перетворити ті чорнові начерки на живописні полотна, розкласти наші страхи на молекули, перетворивши їх у динаміку кольору, лінії і показати напрямок руху. Проект МИСТЕЦТВО У ЧАСИ ПОШЕСТІ спрямований на віднайдення рівноваги, коли єдиним опертям є матеріалізовані у мистецькому творі інтуїція і талант митця.
***
The history of humankind is awash with the idea of immortality, which begat deep musings about the very essence of human life, and led to development of singular systems of humanistic expressions. Each epoch manifested particular modes of expression, reflecting the respective collective consciousness at its core. The Middle Ages left us an entire galaxy of apocalyptic creations: The Decameron by Giovanni Boccaccio, A Journal of the Plague Year by Daniel Defoe, The Diary of Samuel Pepys, and paintings by artists Ambrogio Lorenzetti, Albrecht Dürer, Hieronymus Bosch, Michelangelo and Fra Angelico. The Plague by Albert Camus became the most emblematic 20th century work of this genre…
A self-assured and narcissistic consumer suddenly faces an insurmountable, self-inflicted problem. Deadly and out of control, the problem threatens the world with cataclysm and ruination of its measured and familiar way of life. Named COVID-19, the pandemic is a product of human carelessness, negligence and helplessness. It diminishes individuals’ freedom, confining them to shelter in place; it dispels vanity and instills fear. Such are the manifestations of our love for this earthly world, contrasting decay with affirmations of life itself as a distinct value that is shaped and formed by our actions, the noble as well as the dishonest. The huge eschatological drama of the epoch of post-modernism, post-truth, is an epoch of total lies (because when truth disappears, it’s replaced with shameless lies), in need of a new iconography and fresh understanding. In moments of great suffering, danger, fear, panic, hysteria, we begin to contemplate the meaning of our own being. Breaking through our lingering barrier of steadfast habits, we can glimpse rough outlines of a new attitude taking shape, a new stance toward the world, toward ourselves, toward nature, saying in a whisper: ”Do you want to change? I will force you…or else you will vanish”. Only an artist is capable of transforming such rough drafts into works of art, of shattering our fears into molecular building blocks of dynamic color, line, and pointed action.
(translated by: Lydia Bodnar-Balahutrak).
***
Historia ludzkości nasycona ideą nieśmiertelności, marzeniem, które sięga głębi podświadomości a w sztuce wyraża się określonym systemem znaków. Każda epoka preferuje inne symbole odpowiadające zakorzenionym tendencjom zbiorowej świadomości. Średniowiecze pozostawiło całą galaktykę apokaliptycznych pism, później: Decameron Giovanniego Boccaccia, Dziennik roku zarazy Daniela Defoe, Pamiętnik Samuela Pepysa, obrazy Ambrogia Lorenzettiego, Albrechta Dürera, Hieronima Boscha, Michała Anioła czy Fra Angelica… i – najczęściej wyszukiwanym dziś on-line – Dżuma Alberta Camusa…
Człowiek konsumpcyjny, pewny siebie, narcystyczny, nagle natknął się na stworzony własnymi rękami problem, przed którym nie da się uciec. Śmiertelnie niebezpieczny, pozostający poza kontrolą, grożący globalnym kryzysem, zniszczeniem zwykłego trybu życia. Wynik ludzkiego niedbalstwa, niechlujstwa, bezradności, o nędznej nazwie COVID-19, ograniczył wolność człowieka do terytorium własnego mieszkania, pozbawił próżności i zasiał strach. Takimi właśnie są przejawy naszej żarliwej miłości do świata, kontrast między rozpadem a utwierdzaniem życia jako wartości nadrzędnej, który nabiera kształtu w naszych działaniach, jak szlachetnych, tak i haniebnych.
Ogromny dramat eschatologiczny epoki postmodernizmu, postprawdy, a raczej epoki całkowitego kłamstwa (ponieważ gdy prawda znika, zastępuje ją bezwstydne kłamstwo), potrzebuje nowej ikonografii i nowego zrozumienia. W chwilach wielkiego cierpienia, niebezpieczeństwa, strachu, paniki, histerii zaczynamy kontemplować znaczenie naszego bytu. Przez wątłą stabilność naszych nawyków zaczynają przeświecać kontury nowego stosunku do świata, do samych siebie, do natury, która jakby szepcze: „Nie chcesz się zmieniać? Zmuszę cię…lub znikniesz”. Tylko artysta jest w stanie przekształcić rozmyte kontury w malownicze obrazy, rozłożyć nasze obawy na cząsteczki, przekształcając je w dynamikę kolorów, rytmów linii i wskazać kierunek.
Projekt SZTUKA W CZASACH ZARAZY ma na celu znalezienie równowagi, w czasie, gdy jedynym wsparciem są materializowane w dziele sztuki intuicja i talent artysty.
***
La storia dell’umanità è permeata dall’idea dell’immortalità, un sogno che proveniva dal più intimo dell’esistenza umana e si manifestava con un sistema di segni prestabilito. Ogni epoca sceglieva dei segni che rispecchiavano le tendenze radicate nella coscienza collettiva. Il Medioevo ci lasciò un’intera costellazione di opere apocalittiche: Decameron di Giovanni Boccaccio, Diario dell’anno della peste di Daniel Defoe, Diario di Samuel Pepys, suggestive opere di Ambrogio Lorenzetti, Albrecht Dürer, Hieronymus Bosch, Michelangelo Buonarotti, Beato Angelico e l’opera del Novecento più cercata in internet è stata La peste di Albert Camus…
All’improvviso, l’uomo arrogante, consumista ed egoista si è imbattuto in un problema insuperabile, creato con le proprie mani. Il problema di pericolo mortale che è sfuggito al controllo, ci minaccia con la crisi al livello mondiale e il crollo dell’abituale quotidianità. Un prodotto di negligenza e rassegnazione umana, dal nome insipido COVID-19 ha posto limiti alla libertà dell’uomo chiudendolo in casa, togliendo le pretese e incutendo la paura. In tal modo si manifesta l’amore ardente verso mondo materiale, un contrasto fra le vanità e l’affermazione della vita, come valore in sé, diventa fattibile e confermabile dall’operato, sia di carattere nobile sia disonesto.
Un grande dramma escatologico dell’epoca del postmodernismo, post-verità o meglio, dell’epoca della menzogna assoluta (poiché con la scomparsa della verità si giunge a una menzogna sfacciata), c’è bisogno di nuova iconografia, nuova considerazione. Nei momenti di prova, di pericolo, di paura, di panico, d’isteria l’uomo comincia riflettere sul senso della propria esistenza.
Così, mediante la provvisorietà di nostre abitudini si abbozza un nuovo atteggiamento nei confronti del mondo, di sé stessi, della natura che sembra sussurrare: «Non vuoi cambiare? Ti costringerò… altrimenti dovrai scomparire». Solo un artista è capace di trasformare queste bozze in tele pittoresche, smembrare le nostre paure e tramutarle in dinamiche di colori, di linee, mostrare la direzione del movimento. Il progetto L’ARTE NEI TEMPI DELL’EPIDEMIA è mirato a trovare l’equilibrio, quando l’unico supporto rappresentano intuito e talento dell’artista che prendono vita nell’opera d’arte.
(traduzione: Julia Krauze).
Katedra Historii Kultury i Muzeologii, Instytut Nauk o Kulturze i Religii, UKSW w Warszawie / La Cattedra di Storia della Cultura e Museologia, Istituto di Scenze di Cultura e Religione, Università Cardinale Stefan Wyszynski di Varsavia / Кафедра Історії Культури і Музеології, Інститут Науки про Культуру і Релігію, УКСВ у Варшаві – prof. UKSW dr hab. Małgorzata Wrześniak
Instytut Sztuk Pięknych Ukrainy / Instituto delle Belle Arti d’Ucraina / Fulbright Scholar 2019-2020 - Modern Art Research Institute (MARI) / Інститут проблем сучасного мистецтва НАМ України, стипендіат програми Фулбрайту 2019-2020 – dr Oxana Remeniaka Tbilisi Academy of Arts / Національна Академія Наук, Тбілісі, Грузія – prof. Nana Iashvili
Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Wydział Sztuki / Pedagogical University in Krakow, Department of the Fine Arts / Università Pedagogica di Cracovia, Dipartimento dell’Arte / Педагогічний Університет у Кракові, Відділення Мистецтв – prof. UP dr hab. Kinga Łapot-Dzierwa
Galeria Korekta – Warsaw - Dariusz Mlącki
Galleria Vittoria – Roma – Tiziano Todi
L’Associazione culturale “In Tempo” – Roma – Rita Pedonesi (presidente)
Artyści biorący udział w projekcie SZTUKA W CZASACH ZARAZY
1. Marzena Ablewska-Lech (UK/Poland)Strona Projektu na WNH UKSW: https://wnh.uksw.edu.pl/node/1782